مدیریت ریسک در بحرانهای انسان ساخت با رویکرد پدافند غیر عامل (نمونه موردی: کلان شهر تهران)

آنچه امروزه در نظام شهری اهمیت بسیار دارد، توانایی این نظام در انعطاف‌پذیری درونی برخورداری از قابلیت به کارگیری اصول و مقررات پدافند غیرعامل و پاسخ‌گویی به انتظارات بیرونی نظام است که این امر برنامه ریزان و طراحان شهری آگاه را در ایجاد شهری سالم و امن طلب می‌کند. با توجه به افزایشهزینهوپیچیدگیهایموجوددرپروژه‌هاازیک‌سووافزایشعدمقطعیتوریسک‌هایموجودازسویدیگرباعثشدهاستکهمدیرانپروژهبه‌منظورکاهشخطرپذیریوانحرافپروژهاز اهدافتعیین‌شده،استفادهازمدیریتریسکرادربرنامه‌ریزیوکنترلپروژه‌ها،سرلوحهفعالیتهایخودقرار دهند. در این پژوهش کلان‌شهر تهران به عنوان بزرگترین و مهم‌ترین شهر کشور به عنوان نمونه انتخاب و با توجه به موضوع پژوهش شالوده مطالعه ترکیبی از روش‌های توصیفی، تحلیلی و موردیانتخاب گردید که به منظور طبقهبندیو تجزیهو تحلیلاطلاعاتمذکوروزنواهمیتنسبیهر یکاز تهدیدات مورد بررسی از نظر کارشناسان و با استفاده از مدل ANP و مدلهازوپ استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل تحلیل شبکه مشخص گردید که تروریسم و شورش به ترتیب با 2.7 و 2.6 بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده است، همچنین نتایج مدلHAZOP نشان می‌دهد که جنگ و حمله دشمن و تروریسم به عنوان فاجعه بارترین نوع تهدیدات در محیط‌های شهری می‌باشند که با مدیریت ریسک چنین تهدیداتی می‌توان از خسارات فاجعه‌بار آن‌ها تا حدود زیادی کاست. بر این اساس در شرایط فعلی شهر تهران چنانچه تدبیری اندیشیده نشود، در اثر اولین اقدامات دشمن، زیرساخت‌های این شهر دچار اختلال می‌شود، به دنبال آن مشکلات اساسی به وجود می‌آید. در نتیجه در نقطه آغازین بحران بسیاری فعالیت‌های اقتصادی اجتماعی و سیاسی شهر دچار وقفه شده و فعالیت‌های مردم، مسئولین و حتی مدافعان شهر با مشکل روبه رو می‌شود.